Σκοπός της δημιουργίας ενός επιστημονικού δικτύου οργανισμών είναι η διευκόλυνση της επιστημονικής συνεργασίας μέσω συντονισμού των δραστηριοτήτων, ανταλλαγής πληροφοριών, σχεδιασμού και εκτέλεσης κοινών σχεδίων και ανταλλαγής γνώσεων και ορθών πρακτικών στους τομείς που εμπίπτουν στην αποστολή της EFSA.

Νομική βάση της παραπάνω ενέργειας αποτελούν:

• Tο άρθρο 36 του Κανονισμού 178/2002/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με «τον καθορισμό των γενικών αρχών και απαιτήσεων της νομοθεσίας για τα τρόφιμα, την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια των Τροφίμων και τον καθορισμό διαδικασιών σε θέματα ασφάλειας των τροφίμων»
• O Κανονισμός της Επιτροπής 2230/2004/ΕΚ σχετικά με «τους όρους εφαρμογής του Κανονισμού 178/2002 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά στο δίκτυο οργανισμών που ασκούν δραστηριότητες σε τομείς συναφείς με εκείνους της αποστολής της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια των Τροφίμων»

Σύμφωνα με τους παραπάνω Κανονισμούς, οι οργανισμοί θα πρέπει να ανταποκρίνονται κυρίως στα εξής κριτήρια:
- να πραγματοποιούν καθήκοντα επιστημονικής και τεχνικής υποστήριξης στους τομείς που εντάσσονται στο πλαίσιο της αποστολής της EFSA, και ιδίως τη συλλογή και την ανάλυση δεδομένων που συνδέονται με την ταυτοποίηση κινδύνων και την έκθεση σε κινδύνους, την αξιολόγηση κινδύνων, επιστημονικές ή τεχνικές μελέτες
-να είναι νομικά πρόσωπα που επιδιώκουν στόχους δημόσιου συμφέροντος (public interest) και που εξασφαλίζουν ότι τα καθήκοντα που τυχόν τους ανατεθούν από την EFSA εκτελούνται με ανεξαρτησία και ακεραιότητα
-να διαθέτουν αναγνωρισμένο υψηλό επίπεδο επιστημονικής ή τεχνικής εμπειρογνωμοσύνης σε έναν ή περισσότερους τομείς που εντάσσονται στο πλαίσιο της αποστολής της EFSA
-να έχουν τη δυνατότητα να συνδέονται σε δίκτυο για σχέδια επιστημονικού χαρακτήρα ή/και τη δυνατότητα να εκτελούν αποτελεσματικά τα είδη των καθηκόντων που μπορεί να τους αναθέτει η EFSA.

Συνοπτικά, τα καθήκοντα που μπορεί να ανατεθούν στους οργανισμούς είναι τα ακόλουθα:
- διάδοση καλών πρακτικών και αναβάθμιση μεθόδων όσον αφορά στη συλλογή και την ανάλυση επιστημονικών και τεχνικών δεδομένων, κυρίως για τη διευκόλυνση της σύγκρισής τους και τη δυνατότητα σύνθεσής τους σε ενωσιακό επίπεδο,
- συλλογή και ανάλυση συγκεκριμένων δεδομένων, που αφορούν κοινή προτεραιότητα, και ιδίως τις ενωσιακές προτεραιότητες, συλλογή και ανάλυση δεδομένων που διευκολύνουν την αξιολόγηση κινδύνων από την EFSA, παραγωγή επιστημονικών δεδομένων ή διεκπεραίωση επιστημονικών εργασιών, συμπεριλαμβανομένων των εργασιών αξιολόγησης σχετικά με την ανθρώπινη διατροφή σε συνάρτηση με την ενωσιακή νομοθεσία, που συμβάλλουν στα καθήκοντα αξιολόγησης κινδύνων με τα οποία είναι επιφορτισμένη η EFSA,
- εκτέλεση προπαρασκευαστικών εργασιών για τις επιστημονικές γνώμες της EFSA, συμπεριλαμβανομένων των προπαρασκευαστικών εργασιών για την αξιολόγηση των φακέλων για έγκριση,
- εκτέλεση προπαρασκευαστικών εργασιών για την εναρμόνιση μεθοδολογιών όσον αφορά στην αξιολόγηση κινδύνων, διάδοση δεδομένων κοινού ενδιαφέροντος π.χ. με τη δημιουργία βάσεων δεδομένων,
- διεξαγωγή αξιολόγησης της ασφάλειας ενός γενετικώς τροποποιημένου τροφίμου ή ζωοτροφής.

Η πρόσφατη τροποποίηση της Γενικής Νομοθεσίας Τροφίμων (Κανονισμός (ΕΕ) 2019/1381 για τη διαφάνεια και τη βιωσιμότητα της αξιολόγησης κινδύνου στην αλυσίδα τροφίμων προβλέπει ότι οι οργανισμοί του άρθρου 36 μπορούν να συμμετέχουν σε προπαρασκευαστικές εργασίες και να προετοιμάζουν επιστημονικές γνωμοδοτήσεις οι οποίες θα αξιολογούνται στη συνέχεια από τις επιστημονικές ομάδες (Scientific Panels) της EFSA πριν εγκριθούν από αυτές.

Ορισμένα από τα παραπάνω καθήκοντα, ενδέχεται να είναι επιλέξιμα για επιχορήγηση από την EFSA.