Οι ευρωπαίοι πολίτες πρέπει να έχουν πρόσβαση σε ασφαλή και υγιεινά τρόφιμα που ανταποκρίνονται στα υψηλότερα πρότυπα.

Για το σκοπό αυτό η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανέπτυξε μια ολοκληρωμένη νομοθετική προσέγγιση για την ασφάλεια των τροφίμων  και την προστασία των συμφερόντων των καταναλωτών.

Ακρογωνιαίο λίθο της νομοθετικής αυτής προσέγγισης αποτελεί ο Κανονισμός 178/2002 ο οποίος εξασφαλίζει ένα υψηλό επίπεδο προστασίας της ανθρώπινης υγείας και των συμφερόντων των καταναλωτών σε σχέση με τα τρόφιμα, εξασφαλίζοντας παράλληλα την αποτελεσματική λειτουργία της εσωτερικής αγοράς της Ε.Ε.

Βάσει του Κανονισμού αυτού εκδόθηκε στη συνέχεια το αποκαλούμενο  «Πακέτο Υγιεινής» - Hygiene Package  καλύπτοντας όλα τα στάδια της παραγωγής, της μεταποίησης, της διανομής και διάθεσης στην αγορά των τροφίμων που προορίζονται για κατανάλωση από τον άνθρωπο και τον έλεγχο αυτών. Οι νέοι κανόνες υγιεινής εγκρίθηκαν τον Απρίλιο του 2004 από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο και άρχισαν να ισχύουν την 1η Ιανουαρίου 2006. Περιλαμβάνουν τις εξής νομοθετικές πράξεις:

• Κανονισμό (ΕΚ) 882/2004 για τη διενέργεια επισήμων ελέγχων για την εξακρίβωση της συμμόρφωσης προς τη νομοθεσία περί ζωοτροφών και τροφίμων και την υγεία των ζώων και των κανόνων καλής μεταχείρισης των ζώων
• Κανονισμό (ΕΚ) 852/2004 για την υγιεινή των τροφίμων
• Κανονισμό (ΕΚ) 853/2004 για τον καθορισμό ειδικών κανόνων υγιεινής για τα τρόφιμα ζωικής προέλευσης
• Κανονισμό (ΕΚ) 854/2004 για τον καθορισμό ειδικών διατάξεων για την οργάνωση των επίσημων ελέγχων στα προϊόντα ζωικής προέλευσης που προορίζονται για κατανάλωση από τον άνθρωπο
• Οδηγία 2004/41 / ΕΚ για την κατάργηση ορισμένων οδηγιών σχετικών με την υγιεινή των τροφίμων και τους υγειονομικούς όρους για την παραγωγή και τη διάθεση στην αγορά ορισμένων προϊόντων ζωικής προέλευσης που προορίζονται για ανθρώπινη κατανάλωση

Οι εν λόγω κανόνες υγιεινής λαμβάνουν ιδίως υπόψη τις ακόλουθες αρχές: 

• Η πρωταρχική ευθύνη για την ασφάλεια των τροφίμων βαρύνει τον υπεύθυνο της επιχείρησης τροφίμων
• Η ασφάλεια των τροφίμων εξασφαλίζεται σε όλη την τροφική αλυσίδα, ξεκινώντας από την πρωτογενή παραγωγή
• Τη γενική εφαρμογή διαδικασιών που βασίζονται στις αρχές HACCP
• Την    εφαρμογή των βασικών κοινών απαιτήσεων υγιεινής, ενδεχομένως περαιτέρω εξειδικευμένων για ορισμένες κατηγορίες τροφίμων
• Την καταχώριση ή έγκριση ορισμένων εγκαταστάσεων τροφίμων
• Την ανάπτυξη των οδηγών ορθής πρακτικής υγιεινής ή για την εφαρμογή των αρχών HACCP, ως ένα πολύτιμο εργαλείο για να βοηθήσει τους υπεύθυνους επιχειρήσεων τροφίμων σε όλα τα επίπεδα της τροφικής αλυσίδας να συμμορφωθούν με τους νέους κανόνες
• Την ευελιξία που προβλέπεται για τα τρόφιμα που παράγονται σε απομακρυσμένες περιοχές (ψηλά βουνά, απομακρυσμένα νησιά) και για τις παραδοσιακές μεθόδους παραγωγής

Η πρωτογενής παραγωγή για οικιακή χρήση και οικιακή παρασκευή τροφίμων για ιδιωτική κατανάλωση δεν ρυθμίζεται από την ενωσιακή νομοθεσία

Η ενοποιημένη  Ενωσιακή νομοθεσία  μπορεί να διακριθεί ως εξής:

ΓΕΝΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ

Περιλαμβάνει:

• Τη Βασική νομοθεσία δηλ. τον Κανονισμό 178/2002 και το «Πακέτο Υγιεινής»
• Tα εφαρμοστικά μέτρα και τις μεταβατικές διατάξεις της Βασικής νομοθεσίας καθώς και τη νομοθεσία που αφορά το σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης RASSF, και τη διαχείριση κρίσεων.

ΚΑΝ (ΕΚ) 178/2002	Για τον καθορισμό των γενικών αρχών και απαιτήσεων της νομοθεσίας για τα τρόφιμα, για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια των Τροφίμων και τον καθοριμό διαδικασιών σε θέματα ασφαλείας των τροφίμων
ΚΑΝ (ΕΚ) 882/2004	Για τη διενέργεια επισήμων ελέγχων της συμμόρφωσης προς τη νομοθεσία περί ζωοτροφών και τροφίμων και προς τους κανόνες για την υγεία και την καλή διαβίωση των ζώων
ΚΑΝ (ΕΚ) 852/2004	Για την υγιεινή των τροφίμων
ΚΑΝ (ΕΚ) 853/2004	Για τον καθορισμό ειδικών κανόνων υγιεινής για τα τρόφιμα ζωικής προέλευσης
ΚΑΝ (ΕΚ) 854/2004	Για τον καθοριμό ειδικών διατάξεων για την οργάνωση των επίσημων ελέγχων στα προϊόντα ζωικής προέλευσης που προορίζονται για κατανάλωση από τον άνθρωπο
Οδηγία 2004/41/ΕΚ	Για την κατάργηση ορισμένων οδηγιών σχετικών με την υγιεινή των τροφίμων και τους υγειονομικούς όρους για την παραγωγή και διάθεση στην αγορά ορισμένων προϊόντων ζωικής προέλευσης που προορίζονται για ανθρώπινη κατανάλωση και για την τροποποίηση των οδηγιών του Συμβουλίου 89/662/ΕΟΚ και 92/118/ΕΟΚ και της απόφασης 95/408/EK του Συμβουλίου
ΚΑΝ (ΕΚ) 2073/2005	Περί μικροβιολογικών κριτηρίων για τα τρόφιμα
ΚΑΝ (ΕΚ) 2074/2005	Για θέσπιση μέτρων εφαρμογής για ορισμένα προϊόντα βάσει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 853/2004 και για την οργάνωση επίσημων ελέγχων βάσει των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 854/2004 και (ΕΚ) αριθ. 882/2004, για την παρέκκλιση από τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 852/2004 και για τροποποίηση των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 853/2004 και (ΕΚ) αριθ. 854/2004
ΚΑΝ (ΕΚ) 2076/2005	Για τη θέσπιση μεταβατικών διατάξεων σχετικά με την εφαρμογή των κανονισμών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΚ) αριθ. 853/2004, (ΕΚ) αριθ. 854/2004 και (ΕΚ) αριθ. 882/2004 και για την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 853/2004 και (ΕΚ) αριθ. 854/2004
ΚΑΝ (ΕΚ) 16/2011	Για τον καθορισμο μέτρων εφαρμογής του συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης για τα τρόφιμα και τις ζωοτροφές
Απόφαση 2004/478/ΕΚ	Σχετικά με την έγκριση ενός γενικού σχεδίου διαχείρισης κρίσεων στον τομέα των τροφίμων και των ζωοτροφών

 

Σημειώνεται ότι η ενωσιακή νομοθεσία τροποποιείται συνεχώς και αποτελεί σημαντικό εργαλείο των ελεγκτικών αρμοδίων αρχών ο κάτωθι υπερσύνδεσμος της Ε.Ε. για την επικαιροποιημένη νομοθεσία υγιεινής

 

http://ec.europa.eu/food/food/biosafety/hygienelegislation/comm_rules_en.htm

 

ΕΙΔΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ

Περιλαμβάνει:

• Διατάξεις που βρίσκουν εφαρμογή σε ειδικούς τομείς όπως μέλι,  ελαιόλαδο, νερό χυμούς φρούτων κ.α.
• Διατάξεις που ρυθμίζουν εξειδικευμένα ζητήματα του τομέα τροφίμων ζωικής προέλευσης όπως Salmonella σε νωπό κρέας πουλερικών, Trichinella  σε κρέας, επισήμανση βοείου κρέατος, εμπορία αυγών και πουλερικών, εμπορία προϊόντων αλιείας κ.τ.λ.

 

ΚΑΝ (ΕΚ ) 1086/11	Για την τροποποίηση του παραρτήματος II του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2160/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, καθώς και του παραρτήματος I του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2073/2005 της Επιτροπής όσον αφορά τη σαλμονέλα στο νωπό κρέας πουλερικών
KAN (EK) 543/2008	Για τον καθορισμό λεπτομερών κανόνων εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1234/2007 του Συμβουλίου σχετικά με τους κανόνες εμπορίας για το κρέας πουλερικών
ΚΑΝ (ΕΚ) 2075/2005	Για τη θέσπιση ειδικών κανόνων σχετικά με τους επίσημους ελέγχους για ανίχνευση Trichinella στο κρέας
ΚΑΝ (ΕΚ) αριθ. 1760/2000	Για τη θέσπιση συστήματος αναγνώρισης και καταγραφής των βοοειδών και την επισήμανση του βοείου κρέατος και των προϊόντων με βάση το βόειο κρέας, καθώς και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 820/97 του Συμβουλίου
ΚΑΝ (ΕΚ) αριθ. 1825/2000	Για τη θέσπιση λεπτομερειών εφαρμογής του καινονισμού(ΕΚ) αριθ. 1760/2000 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά την επισήμανση του βοείου κρέατος και των προϊόντων με βάση το βόειο κρέας
ΚΑΝ (ΕΚ) αριθ. 589/2008	για τον καθορισμό λεπτομερών κανόνων εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1234/2007 του Συμβουλίου σχετικά με τις προδιαγραφές εμπορίας των αυγών
ΚΑΝ (ΕΕ)αριθ.458/2013	Σχετικά με τη διόρθωση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 589/2008 για τον καθορισμό λεπτομερών κανόνων εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1234/2007 του Συμβουλίου σχετικά με τις προδιαγραφές εμπορίας αυγών
Καν (ΕΕ) αριθ. 1379/2013	για την κοινή οργάνωση των αγορών των προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας, την τροποποίηση των κανονισμών του Συμβουλίου (ΕΚ) αριθ. 1184/2006 και (ΕΚ) αριθ. 1224/2009 και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 104/2000 του Συμβουλίου.
Καν (ΕΟΚ) αριθ. 1536/92	περί καθορισμού κοινών προδιαγραφών εμπορίας για τις κονσέρβες τόνου και παλαμίδας.
Καν(ΕΕ) αριθ. 1068/2013	για την τροποποίηση του παραρτήματος II του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1333/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά τη χρήση των διφωσφορικών αλάτων (E 450), των τριφωσφορικών αλάτων (E 451) και πολυφωσφορικών αλάτων (E 452) στα υγράλατα ψάρια
Καν (ΕΕ) αριθ. 1276/2011	για την τροποποίηση του παραρτήματος III του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 853/2004 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά την επεξεργασία για την καταστροφή των βιώσιμων παρασίτων στα αλιευτικά προϊόντα που προορίζονται για ανθρώπινη κατανάλωση
Οδηγία 2001/110/ΕΚ	για το μέλι.
Οδηγία 2014/63/ΕΕ	2014 για την τροποποίηση της οδηγίας 2001/110/ΕΚ του Συμβουλίου για το μέλι.
Καν. 29/2012	για τα πρότυπα εμπορίας του ελαιολάδου
Καν (ΕΕ) αριθ. 1308/2013	Για τη θέσπιση κοινής οργάνωσης των αγορών γεωργικών προϊόντων και την κατάργηση των κανονισμών (ΕΟΚ) αριθ. 922/72, (ΕΟΚ) αριθ. 234/79, (ΕΚ) αριθ. 1037/2001 και (ΕΚ) αριθ. 1234/2007 του Συμβουλίου
Κανονισμός 2568/1991/ΕΟΚ	σχετικά με τον προσδιορισμό των χαρακτηριστικών των ελαιολάδων και των πυρηνελαίων καθώς και με τις μεθόδους προσδιορισμού
Οδηγία 2012/12/ΕΕ	για την τροποποίηση της οδηγίας 2001/112/ΕΚ του Συμβουλίου, για τους χυμούς φρούτων και ορισμένα ομοειδή προϊόντα που προορίζονται για τη διατροφή του ανθρώπου
Οδηγία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 98/83/ΕΚ	Σχετικά με την ποιότητα του νερού ανθρώπινης κατανάλωσης

 

 

ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΣΕ ΒΑΣΙΚΟΥΣ ΤΟΜΕΙΣ ΠΟΥ ΣΧΕΤΙΖΟΝΤΑΙ ΜΕ ΤΑ ΤΡΟΦΙΜΑ ΗΤΟΙ:

 

 

ΠΡΟΣΘΕΤΑ

Τα πρόσθετα, τα ένζυμα και οι αρωματικές ύλες τροφίμων ονομάζονται και ‘βελτιωτικά μέσα τροφίμων’ καθώς επιτελούν ορισμένες τεχνολογικές λειτουργίες, όπως:

• τα πρόσθετα επιδρούν στη βελτίωση οργανοληπτικών χαρακτηριστικών, σταθερότητα και συντήρηση των τροφίμων,
• τα ένζυμα επιδρούν σε συγκεκριμένες βιοχημικές λειτουργίες των τροφίμων
• οι αρωματικές ύλες προσδίδουν ή τροποποιούν την οσμή ή τη γεύση των τροφίμων

 

Τα πρόσθετα τροφίμων περιλαμβάνουν:

• Γλυκαντικές ύλες ή επιτραπέζια γλυκαντικά
• Χρωστικές ουσίες
• Συντηρητικά
• Αντιοξειδωτικά
• Σταθεροποιητές
• Γαλακτωματοποιητές

 

Όλα τα πρόσθετα και ένζυμα στην ΕΕ εγκρίνονται και καταχωρούνται στη «θετική» λίστα με βάση: 

- Την αξιολόγηση ασφάλειάς τους,

- Την τεχνολογική τους αναγκαιότητα,

- Τη διασφάλιση ότι δεν παραπλανάται ο καταναλωτής

 

ενώ για ορισμένες αρωματικές ύλες επίσης απαιτείται έγκριση πριν τη χρήση τους.

 

Η ισχύουσα ενωσιακή νομοθεσία για τα πρόσθετα τροφίμων είναι η ακόλουθη:

 

Καν(ΕΚ) 1333/2008	για τα πρόσθετα τροφίμων (συνθήκες και κριτήρια χρήσης τους) όπως τροποποιήθηκε και ισχύει
Καν (ΕΕ) 1129/2011	τροποποίηση του Κανονισμού 1333/2008 (παράρτημα ΙΙ) με δημιουργία καταλόγου του συνόλου των προσθέτων που χρησιμοποιούνται στα τρόφιμα.
Καν (ΕΕ) 231/2012	για τις προδιαγραφές των προσθέτων
Καν (ΕΚ) 1332/2008	για τα ένζυμα τροφίμων
Καν (ΕΚ) 1334/2008	για αρωματικές ύλες και ορισμένα συστατικά τροφίμων με αρωματικές ιδιότητες που χρησιμοποιούνται εντός και επί των τροφίμων.

 

 

Βασικός Κανονισμός (ΕΚ) αριθμ. 1333/2008 με τις τροποποιήσεις αυτού θέτει τους κανόνες για τα πρόσθετα όπως ορισμούς, συνθήκες χρήσης, επισήμανση και διαδικασίες.

 

Καθώς η ενωσιακή νομοθεσία τροποποιείται συνεχώς από το έτος έναρξης της οριζόντιας νομοθεσίας, το 2008, αποτελεί επίσης σημαντικό εργαλείο των ελεγκτικών αρμοδίων αρχών ο κάτωθι υπερσύνδεσμος της Ε.Ε.

 

https://webgate.ec.europa.eu/sanco_foods/main/?sector=FAD

 

 

Για τη διευκόλυνση ένταξης  των διαφόρων ειδών τροφίμων στις εν λόγω κατηγορίες έχουν εκδοθεί από την Ε.Ε. περιγραφείς τροφίμων (Food Descriptors) όπου παρέχονται σχετικές διευκρινήσεις, στον ακόλουθο υπερσύνδεσμο.

 

http://ec.europa.eu/food/food/fAEF/additives/docs/guidance_1333-2008_descriptors_annex2_20131218_en.pdf

 

ΡΥΠΑΝΤΕΣ- ΠΡΟΣΜΕΙΞΕΙΣ

Καν (ΕΚ) 1881/2006	για καθορισμό μέγιστων επιτρεπτών επιπέδων για ορισμένες ουσίες οι οποίες επιμολύνουν τα τρόφιμα
Καν (ΕΕ)  589/2014	για καθορισμό των μεθόδων δειγματοληψίας και ανάλυσης για τον έλεγχο των επιπέδων των διοξινών, των παρόμοιων με διοξίνες PCB και των μη παρόμοιων με διοξίνες PCB σε ορισμένα τρόφιμα και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 252/2012
Καν (ΕΚ)  333/2007	για τον καθορισμό μεθόδων δειγματοληψίας και ανάλυσης για τον επίσημο έλεγχο των επιπέδων μολύβδου, καδμίου, υδραργύρου, ανόργανου κασσιτέρου, 3-μονοχλωροπροπανοδιόλης και πολυκυκλικών αρωματικών υδρογονανθράκων στα τρόφιμα
Καν (ΕE) 1882/2006	καθορισμός των μεθόδων δειγματοληψίας και ανάλυσης για τον επίσημο έλεγχο των επιπέδων νιτρικών ιόντων σε ορισμένα τρόφιμα
Καν (ΕE)  401/2006	(καθορισμός των μεθόδων δειγματοληψίας και ανάλυσης για τον επίσημο έλεγχο των επιπέδων μυκοτοξινών στα τρόφιμα)
Καν (ΕΟΚ) 315/93	για τη θέσπιση κοινοτικών διαδικασιών για τις προσμείξεις των τροφίμων

 

ΚΑΤΑΛΟΙΠΑ

Καν.(ΕΚ) 470/2009	για τη θεσπιση κοινοτικών διαδικασιών για τον καθορισμό ορίων καταλοιπων των φαρμακολογικά δραστικών ουσιών στα τρόφιμα ζωικής προευλευσης
Οδηγία 96/22/ΕΚ	Περί απαγορεύσεως της χρησιμοποιήσεως ορισμένων ουσιών με ορμονική ή θυρεοστατική δράση και των β-ανταγωνιστικών ουσιών στη ζωική παραγωγή για κερδοσκοπικούς λόγους και καταργήσεως των οδηγιών 81/6Q2/EOK, 88/146/EOK και 88/299/EOK
Καν(ΕΚ) 299/2008	για τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 396/2005 για τα ανώτατα όρια καταλοίπων φυτοφαρμάκων μέσα ή πάνω στα τρόφιμα και τις ζωοτροφές φυτικής και ζωικής προέλευσης, όσον αφορά τις εκτελεστικές αρμοδιότητες που ανατίθενται στην Επιτροπή
Καν 396/2005/ΕΚ	για τα ανώτατα όρια καταλοίπων φυτοφαρμάκων στα τρόφιμα και τις ζωοτροφές φυτικής και ζωικής προέλευσης και για την τροποποίηση της οδηγίας 91/414/ΕΟΚ του Συμβουλίου
Καν 595/2015/ΕΕ	για ένα συντονισμένο πολυετές πρόγραμμα ελέγχου της Ένωσης για τα έτη 2016, 2017 και 2018 ώστε να εξασφαλιστεί συμμόρφωση με τα ανώτατα όρια καταλοίπων φυτοφαρμάκων και να εκτιμηθεί η έκθεση του καταναλωτή στα κατάλοιπα φυτοφαρμάκων μέσα και πάνω στα τρόφιμα φυτικής και ζωικής προέλευσης

 

ΥΛΙΚΑ ΚΑΙ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ ΠΟΥ ΠΡΟΟΡΙΖΟΝΤΑΙ ΝΑ ΕΛΘΟΥΝ ΣΕ ΕΠΑΦΗ ΜΕ ΤΡΟΦΙΜΑ (Υ.Α.Ε.Τ.)

Σκοπός της εκπόνησης και εφαρμογής της νομοθεσίας για τα Υλικά και Αντικείμενα που προορίζονται να έλθουν σε Επαφή με Τρόφιμα (Υ.Α.Ε.Τ.) είναι η προστασία της υγείας του καταναλωτή, η αποφυγή παραπλάνησης του και η διασφάλιση του ανεμπόδιστου εμπορίου στην Ε.Ε..

Βασική αρχή που διέπει τα Υλικά και Αντικείμενα που προορίζονται να έλθουν σε Επαφή με Τρόφιμα (Υ.Α.Ε.Τ.) είναι ότι δεν πρέπει να μεταφέρονται στα τρόφιμα ουσίες που περιέχονται σε αυτά.

 

Υλικά και Αντικείμενα που προορίζονται να έλθουν σε Επαφή με Τρόφιμα (Υ.Α.Ε.Τ.) θεωρούνται τα προϊόντα που εμπίπτουν στις ακόλουθες κατηγορίες:

• Υλικά συσκευασίας (μπουκάλια κ.α.)
• Κουζινικά και οικιακά σκεύη (π.χ. πιάτα, κουτάλια, κατσαρόλες)
• Εξοπλισμός παραγωγής τροφίμων (εργοστασιακός και οικιακός)
• Περιέκτες (π.χ. βυτία, δεξαμενές γάλακτος κ.α.)
• Υλικά και αντικείμενα σε επαφή με νερό ανθρώπινης κατανάλωσης, πλην του μόνιμου δημόσιου και ιδιωτικού εξοπλισμού παροχής νερού.

 

Όλα τα Υ.Α.Ε.Τ. πρέπει να συμμορφώνονται με τις γενικές και ειδικές απαιτήσεις της νομοθεσίας (ενωσιακής και εθνικής) που ισχύουν για αυτά. Ειδικότερα η νομοθεσία για τα Υ.Α.Ε.Τ. κατηγοριοποιείται ως εξής:

• Κανονισμός – Πλαίσιο (ΕΚ) αριθμ. 1935/2004, θέτει τις γενικές απαιτήσεις που ισχύουν για όλα τα Υ.Α.Ε.Τ.

 

Κανονισμός 1935/2004/ΕΚ	σχετικά με τα υλικά και αντικείμενα που προορίζονται να έρθουν σε επαφή με τρόφιμα και με την κατάργηση των οδηγιών 80/590/ΕΟΚ και 89/109/ΕΟΚ
Κανονισμός 2023/2006	σχετικά με την ορθή πρακτική παραγωγής υλικών και αντικειμένων που προορίζονται να έλθουν σε επαφή με τρόφιμα

 

• Ειδικά μέτρα∙ νομοθεσία για συγκεκριμένα υλικά ή ομάδες υλικών από τη λίστα του Κανονισμού – Πλαίσιο (ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι).

Καν (ΕΕ) αριθ. 10/2011	για τα πλαστικά υλικά και αντικείμενα που προορίζονται να έρθουν σε επαφή με τρόφιμα, και οι τροποποιήσεις αυτού.
Καν (ΕΕ) 282/2008	Για τα υλικά και αντικείμενα από ανακυκλωμένο πλαστικό τα οποία προορίζονται να έρθουν σε επαφή με τρόφιμα και για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2023/2006
Οδηγία 84/500/ΕΟΚ	Για την προσέγγιση των νομοθεσιών των κρατών μελών όσον αφορά τα κεραμικά αντικείμενα που προορίζονται να έλθουν σε επαφή με τα τρόφιμα
Καν (ΕΕ) 450/2009	Σχετικά με τα ενεργά και νοήμονα υλικά και αντικείμενα που προορίζονται να έλθουν σε επαφή με τρόφιμα
Οδηγία 2007/42/ΕΚ	Περί των υλικών και των αντικειμένων από μεμβράνη αναγεννημένης κυτταρίνης που προορίζονται να έλθουν σε επαφή με τα τρόφιμα

 

• Οδηγίες που αφορούν συγκεκριμένες ουσίες ή ομάδες αυτών που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή Υ.Α.Ε.Τ.

 

Οδηγία 93/11/ΕΟΚ	Σχετικά με την ελευθέρωση Ν-νιτροζαμινών και Ν-νιτροζώσιμων από τις θηλές θηλάστρων και τα ψευδοθήλαστρα (πιπίλες) από ελαστομερές ή καουτσούκ
Καν (ΕΚ) 1895/2005	Για περιορισμό της χρήσης ορισμένων εποξεικών παραγώγων σε υλικά και αντικείμενα που προορίζονται να έλθουν σε επαφή με τρόφιμα

 

 

Σημειώνεται ότι η ενωσιακή νομοθεσία τροποποιείται συνεχώς και αποτελεί σημαντικό εργαλείο των ελεγκτικών αρμοδίων αρχών ο κάτωθι υπερσύνδεσμος της Ε.Ε.

 

http://ec.europa.eu/food/food/chemicalsafety/foodcontact/legisl_list_en.htm

 

Η σύνδεση αυτή δεν απαιτεί κωδικό πρόσβασης, είναι προσβάσιμη από όλους και δίνει όλη την τελευταία πληροφόρηση για την νομοθεσία με τις τροποποιήσεις της

 

ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ

Το νομικό πλαίσιο στον τομέα έχει ως σκοπό :

 

• Την προστασία της υγείας του ανθρώπου και των ζώων καθώς και την προστασία του περιβάλλον μέσω της αξιολόγησης της ασφάλειας σε Ευρωπαϊκό επίπεδο προτού ο γενετικά τροποποιημένο οργανισμός (ΓΤΟ) τεθεί στην αγορά
• Την εφαρμογή ενιαίων διαδικασιών για την αξιολόγηση του κινδύνου και την έγκριση των ΓΤΟ με τρόπο αποτελεσματικό, χρονικά προσδιορισμένο και διαφανή.
• Τη σαφή επισήμανση των ΓΤΟ που τίθενται στην αγορά, ώστε όλοι οι ενδιαφερόμενοι συμπεριλαμβανομένων των καταναλωτών και των επαγγελματιών να ενημερώνοντιαι πριν την επιλογή αγοράς
• Εξασφάλιση της ιχνηλασιμότητας των ΓΤΟ που υπάρχουν στην αγορά

 

 

Καν (ΕΚ) 1829/2003	Για τα γενετικώς τροποποιημένα τρόφιμα και ζωοτροφές
Καν (ΕΚ) 1830/2003	Σχετικά με την ιχνηλασιμότητα και την επισήμανση γενετικώς τροποποιημένων οργανισμών και την ιχνηλασιμότητα τροφίμων και ζωοτροφών που παράγονται από γενετικώς τροποποιημένους οργανισμούς, και για την τροποποίηση της οδηγίας 2001/18/ΕΚ
Καν (ΕΚ) 65/2004	για την καθιέρωση συστήματος σχηματισμού και απόδοσης αποκλειστικών αναγνωριστικών κωδικών για τους γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς
Καν (ΕΚ) 641/2004	σχετικά με τις λεπτομέρειες εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά την αίτηση για έγκριση νέων γενετικώς τροποποιημένων τροφίμων και ζωοτροφών, την κοινοποίηση υφιστάμενων προϊόντων και την τυχαία ή τεχνικώς αναπόφευκτη παρουσία γενετικώς τροποποιημένου υλικού που έτυχε ευνοϊκής αξιολόγησης κινδύνου

 

 

ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ

Μια από τις γενικές αρχές της νομοθεσίας για τα τρόφιμα είναι να παρέχεται η  βάση ώστε οι καταναλωτές  να μπορούν να επιλέγουν ενήμεροι τα τρόφιμα που καταναλώνουν και να εμποδίζονται οποιεσδήποτε άλλες πρακτικές που ενδέχεται να παραπλανήσουν τον καταναλωτή.

 

Ο  Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1169/2011 αποτελεί τη βασική νομοθετική πράξη που ρυθμίζει θέματα παροχής πληροφοριών για τα τρόφιμα στους καταναλωτές. Με τον  Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1169/2011, ο οποίος αποτελεί οριζόντια νομοθεσία και τέθηκε σε εφαρμογή την 13^η Δεκεμβρίου 2014, θεσπίζονται οι γενικές αρχές, οι απαιτήσεις και οι υποχρεώσεις που διέπουν τις πληροφορίες για τα τρόφιμα και ειδικότερα τη γενική και διατροφική επισήμανση.

Ο Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1169/2011 έχει επιφέρει μια σειρά αλλαγών σε σχέση με το προηγούμενο νομοθετικό πλαίσιο (Άρθρο 11 και 11^α του Κ.Τ.Π.) οι βασικότερες εκ των οποίων είναι οι ακόλουθες:

 

Βασικότερες αλλαγές

 

Γενική επισήμανση

 

• Αποσαφήνιση των ευθυνών των επιχειρήσεων σχετικά με την επισήμανση των τροφίμων (Άρθρο 8)
• Αναγνωσιμότητα των ετικετών (Άρθρο 13)
• Έμφαση των αλλεργιογόνων συστατικών στον κατάλογο συστατικών (Άρθρο 21)
• Πληροφορίες για τα αλλεργιογόνα συστατικά στα μη προσυσκευασμένα τρόφιμα (Άρθρο 44)
• Αποσαφήνιση των κανόνων που ισχύουν όσον αφορά στην επισήμανση της χώρας καταγωγής ή του τόπου προέλευσης (Άρθρο 26)
• Αποσαφήνιση των απαιτήσεων σχετικά με την παροχή πληροφοριών για την εξ αποστάσεως πώληση (Άρθρο 14)
• Αναγραφή της ειδικής φυτικής προέλευσης για τα εξευγενισμένα λίπη και έλαια (Παράρτημα VII)
• Σαφής ένδειξη για το «μορφοποιημένο κρέας» και το «μορφοποιημένο ψάρι» (Παράρτημα VI)
• Σαφής ένδειξη για τα αποψυγμένα τρόφιμα (Παράρτημα VI)

 

 

 

Διατροφική επισήμανση

 

• Υποχρεωτική η αναγραφή  του πίνακα διατροφικής δήλωσης από την 13η Δεκεμβρίου 2016 για όλα τα προσυσκευασμένα τρόφιμα με εξαίρεση συγκεκριμένες κατηγορίες τροφίμων (Παράρτημα V).  Επισημαίνεται ότι στην περίπτωση προσθήκης βιταμινών και ανόργανων  συστατικών ή/και διατύπωσης ισχυρισμών διατροφής και υγείας ο πίνακας διατροφικής δήλωσης είναι υποχρεωτικός.
• Καθορισμός του περιεχομένου του πίνακα της διατροφικής δήλωσης  (Άρθρο 30)
• Καθορισμός κριτηρίων για την προαιρετική επανάληψη των πιο σημαντικών διατροφικών πληροφοριών. (Άρθρα 30-34)

 

Οι ισχύουσες σχετικές Ενωσιακές νομοθετικές πράξεις, οι οποίες είναι διαθέσιμες στη βάση δεδομένων του ευρωπαϊκού δικαίου  EUR-Lex, καθώς και οι σχετικές κατευθυντήριες γραμμές τις Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι οι ακόλουθες:

 

ΚΑΝ (ΕΕ) αριθ. 1169/2011 (Ενοποιημένο Κείμενο)	Σχετικά με την παροχή πληροφοριών για τα τρόφιμα στους καταναλωτές, την τροποποίηση των κανονισμών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΚ) αριθ. 1924/2006 και (ΕΚ) αριθ. 1925/2006 και την κατάργηση της οδηγίας 87/250/ΕΟΚ της Επιτροπής, της οδηγίας 90/496/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της οδηγίας 1999/10/ΕΚ της Επιτροπής, της οδηγίας 2000/13/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, των οδηγιών της Επιτροπής 2002/67/ΕΚ και 2008/5/ΕΚ και του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 608/2004 της Επιτροπής
ΚΑΝ (ΕΕ) αριθ.  1337/2013	Για τη θέσπιση κανόνων εφαρμογής του Κανονισμού 1169/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά την ένδειξη της χώρας καταγωγής ή του τόπου προέλευσης για τα νωπά, διατηρημένα με απλή ψύξη ή κατεψυγμένα κρέατα χοιροειδών, προβατοειδών, αιγοειδών και πουλερικών
Εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) 2018/775	περί καθορισμού κανόνων για την εφαρμογή του άρθρου 26 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1169/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με την παροχή πληροφοριών για τα τρόφιμα στους καταναλωτές όσον αφορά τους κανόνες για την ένδειξη της χώρας καταγωγής ή του τόπου προέλευσης του πρωταρχικού συστατικού ενός τροφίμου
ΚΑΝ (ΕΕ) αριθ.  1379/2013	Για την κοινή οργάνωση των αγορών των προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας, την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 1184/2006 και 1224/2009 του Συμβουλίου και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 104/2000.
ΚΑΝ.(ΕΕ)αριθ. 828/2014	Σχετικά με τις απαιτήσεις για την παροχή πληροφοριών στους καταναλωτές όσον αφορά την απουσία ή τη μειωμένη παρουσία γλουτένης στα τρόφιμα
ΚΑΝ. (ΕΕ) αριθ. 609/2013	Για τα τρόφιμα τα οποία προορίζονται για βρέφη και μικρά παιδιά και για τα τρόφιμα που προορίζονται για ειδικούς ιατρικούς σκοπούς, και ως υποκατάστατα του συνόλου του διαιτολογίου για τον έλεγχο του σωματικού βάρους και για την κατάργηση της οδηγίας 92/52/ΕΟΚ του Συμβουλίου, των οδηγιών της Επιτροπής 96/8/ΕΚ, 1999/21/ΕΚ, 2006/125/ΕΚ και 2006/141/ΕΚ, της οδηγίας 2009/39/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και των κανονισμών της Επιτροπής ( ΕΚ) αριθ. 41/2009 και (ΕΚ) αριθ. 953/2009
ΚΑΝ. (ΕΚ) αριθ. 1925/2006	Σχετικά με την προσθήκη βιταμινών και ανόργανων συστατικών και ορισμένων άλλων ουσιών στα τρόφιμα
ΚΑΝ. (ΕΕ) ΑΡΙΘ. 2015/2283	Σχετικά με τα νέα τρόφιμα, την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1169/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 258/97 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1852/2001 της Επιτροπής
ΚΑΝ. (ΕΚ) αριθ. 258/97	Σχετικά με τα νέα τρόφιμα και τα νέα συστατικά τροφίμων
ΟΔΗΓΙΑ 2006/125/ΕΚ	Για τις μεταποιημένες τροφές με βάση τα δημητριακά και τις παιδικές τροφές για βρέφη και παιδιά μικρής ηλικίας
Κατευθυντήριες γραμμές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής   COMMISSION NOTICE on Questions and Answers on the application of the Regulation (EU) No 1169/2011   Guidance document for competent authorities, tolerances for the control of compliance of nutrient values declared on a label with EU legislation Guidance document for competent authorities, methods of analysis for the determination of the fibre content declared on a label for the control of compliance with EU legislation Notice on the provision of information on substances or products causing allergies or intolerance   Commission Notice on the application of the principle of quantitative ingredients declaration (QUID)

 

Πατήστε εδώ για να μεταφερθείτε στην ιστοσελίδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

 

ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑΣ ΠΟΥ ΔΙΑΤΥΠΩΝΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΤΡΟΦΙΜΑ

 

Το Δεκέμβριο του 2006 εγκρίθηκε από το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ο Κανονισμός (ΕΚ) αρ. 1924/2006 σχετικά με τους ισχυρισμούς διατροφής και υγείας που διατυπώνονται στα τρόφιμα.
Ο ανωτέρω κανονισμός προβλέπει την εφαρμογή μέτρων για να εξασφαλιστεί ότι κάθε ισχυρισμός διατροφής ή/και υγείας που εμφανίζεται στην επισήμανση, παρουσίαση ή διαφήμιση τροφίμων που διατίθενται στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι σαφής, ακριβής και βασίζεται σε αποδεικτικά στοιχεία αποδεκτά από το σύνολο της επιστημονικής κοινότητας. Περαιτέρω, ο κανονισμός σέβεται το θεμιτό ανταγωνισμό και προστατεύει την καινοτομία στον τομέα των τροφίμων. Επίσης, διευκολύνει την ελεύθερη κυκλοφορία των τροφίμων που φέρουν ισχυρισμούς, όπως κάθε εταιρεία τροφίμων θα είναι σε θέση να χρησιμοποιούν τις ίδιες απαιτήσεις στα προϊόντα της παντού στην Ευρώπη.

Σχετικές πληροφορίες για τους ισχυρισμούς διατροφής και υγείας που διατυπώνονται στα τρόφιμα μπορούν να αναζητηθούν παρακάτω:

 

ΚAN. (ΕΚ) αριθ. 1924/2006 (ενοποιημένο κείμενο)	σχετικά με τους ισχυρισμούς διατροφής και υγείας που διατυπώνονται στα τρόφιμα όπως αυτός έχει τροποποιηθεί από διάφορες νομοθετικές πράξεις.
ΚΑΝ. (ΕΕ) αριθ. 432/2012     ΚAN. (ΕΚ) αριθ. 353/2008	σχετικά με τη θέσπιση καταλόγου επιτρεπόμενων ισχυρισμών υγείας που διατυπώνονται για τα τρόφιμα εξαιρουμένων όσων αφορούν τη μείωση κινδύνου εκδήλωσης ασθένειας και την ανάπτυξη και υγεία των παιδιών Και τη θέσπιση εκτελεστικών κανόνων σχετικά με τις αιτήσεις έγκρισης ισχυρισμών υγείας όπως προβλέπεται από το άρθρο 15 του Κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1924/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου
Εκτελεστική απόφαση 2013/63/ΕΕ	Σχετικά με τη θέσπιση κατευθυντήριων γραμμών για την εφαρμογή των ειδικών όρων για τους ισχυρισμούς υγείας που προβλέπονται στο άρθρο 10 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ 1924/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (2013/63 / ΕΕ)
ΚAN. (ΕΕ) αριθ. 907/2013	Για τον καθορισμό των κανόνων για τις αιτήσεις που αφορούν τη χρήση των γενικών περιγραφικών (ονομαστική αξία)
ΚΑΝ.  (ΕΕ) 2019/649	Για την τροποποίηση του παραρτήματος III του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1925/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά τα trans-λιπαρά, πλην των trans-λιπαρών που αποτελούν φυσικά συστατικά του λίπους ζωικής προέλευσης

 

 

 

Κατευθυντήριες γραμμές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

 

Guidance on the implementation of Regulation (EU) 1924/2006 on nutrition and health claims made on foods

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σύμφωνα με το άρθρο 20 του Κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1924/2006 έχει θεσπίσει και τηρεί Μητρώο που περιλαμβάνει όλους τους εγκεκριμένους καθώς και τους απορριφθέντες ισχυρισμούς υγείας που διατυπώνονται στα τρόφιμα. 

Ενωσιακό Μητρώο

 

http://ec.europa.eu/nuhclaims/?event=search&status_ref_id=4

 Μπορούν να χρησιμοποιούνται μόνο οι ισχυρισμοί υγείας οι οποίοι :

• έχουν εγκριθεί και βρίσκονται στο Ενωσιακό Μητρώο (όλοι οι ισχυρισμοί υγείας που έχουν εγκριθεί η απορριφθεί των άρθρων 13 και 14 του Κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1924/2006) ή/και στον Κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 432/2012 (εγκεκριμένοι ισχυρισμοί υγείας του άρθρου 13.3), με τους αντίστοιχους όρους χρήσης τους

 και

• οι ισχυρισμοί υγείας του άρθρου 13 των οποίων η αξιολόγηση από την EFSA ή των οποίων η εξέταση από την Επιτροπή δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί (on hold / pending claims, αφορούν κυρίως σε βότανα). Οι ισχυρισμοί αυτοί μπορούν να εξακολουθούν να χρησιμοποιούνται λόγω μεταβατικών μέτρων, σύμφωνα με το όρθρο 28 (5) & (6) του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1924/2006 (αιτιολογική σκέψη 11, Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 432/2012).

Οι  ισχυρισμοί υγείας  βρίσκονται σε εκκρεμότητα (on hold) μπορούν να αναζητηθούν στη βάση δεδομένων με όλους των ισχυρισμών υγείας που κατατέθηκαν στην Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA).

 

Βάση Δεδομένων EFSA με τους ισχυρισμούς υγείας του άρθρου 13

Database of health claims submitted to EFSA for evaluation

 

Πατήστε εδώ για να μεταφερθείτε στην ιστοσελίδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής